Παναγιώτης Βαμβακάς MD PhD       
        Γενικός Χειρουργός

Καρκίνος Μαστού

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός από όλους τους καρκίνους στις γυναίκες και είναι η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις Ευρωπαίες. Εκτιμάται ότι μία στις εννιά Ευρωπαίες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη ζωή της, αλλά οι εκτιμήσεις αυτές ποικίλουν ανάλογα με τη χώρα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σχεδόν 332,000 γυναίκες διεγνώσθησαν με καρκίνο του μαστού το 2008.
Ο καρκίνος του μαστού αναπτύσσεται πιο συχνά σε μεγαλύτερες ηλικίες, αλλά 1 στους 4 καρκίνους του μαστού διαγιγνώσκεται σε γυναίκες κάτω των 50 ετών. Λιγότερο από 5% όλων των καρκίνων του μαστού διαγιγνώσκονται σε γυναίκες κάτω των 35 ετών.
Στις περισσότερες δυτικές χώρες, όλο και λιγότερες γυναίκες πεθαίνουν από καρκίνο του μαστού τα τελευταία χρόνια (ειδικά σε νεότερες ηλικιακές ομάδες) εξαιτίας των βελτιωμένων θεραπειών, αλλά και της πιο έγκαιρης διάγνωσης.
Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να αναπτυχθεί και στους άντρες, αλλά είναι σπάνιος,αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από 1% από όλους τους καρκίνους του μαστού. Κάθε χρόνο, ένας στους 100,000 άντρες διαγιγνώσκεται με καρκίνο του μαστού.

 

Χειρουργικές επιλογές

Ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου, το μέγεθος του όγκου, την ύπαρξη διηθημένων λεμφαδένων τοπικά ή την ύπαρξη απομακρυσμένων μεταστάσεων ο χειρουργός και η ασθενής αποφασίζουν τη θεραπευτική διαδικασία. Κατά κανόνα η ασθενής υποβάλλεται πρώτα σε χειρουργική επέμβαση και στη συνέχεια ακολουθούν συμπληρωματικές κινήσεις

Ανάλογα με τον τύπο και το μέγεθος της βλάβης εκτελείται σε κάποιες περιπτώσεις,  επέμβαση διατήρησης του μαστού με καλό αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς αυτό να επιδεινώσει την πρόγνωσή της ασθενούς

και την επιβίωση της. Σε χώρες που οι ασθενείς προσέρχονται τακτικά για προληπτικό έλεγχο η ένδειξη μαστεκτομής δεν ξεπερνά το 15% των περιπτώσεων. Είναι  σημαντικό η ασθενής να ενημερώνεται λεπτομερώς ς και να λαμβάνει ενεργά μέρος στις αποφάσεις για τον τρόπο αντιμετώπισης της νόσου

Επεμβάσεις διατήρησης του μαστού

Ογκεκτομή
Όταν η σχέση του μεγέθους του όγκου προς το μέγεθος του μαστού το επιτρέπει και κρίνεται και ογκολογικά σωστό, μπορεί να γίνει απλή ογκεκτομή. Έχει σημασία ο όγκος να αφαιρεθεί χωρίς διασπορά των κυττάρων του και τα όρια να είναι επαρκή.

Τεταρτεκτομή
Αφαιρείται το  τεταρτημόριο του μαστού που περιλαμβάνει τον όγκο. Το τμήμα που αφαιρείται αποστέλλεται προς ταχεία βιοψία και καθορισμό ορίων εκτομής.

Ογκοπλαστικές επεμβάσεις
Ο όρος αυτός είναι σχετικά νέος και περιλαμβάνει τις επεμβάσεις αυτές, κατά τις οποίες γίνεται εκτομή ενός τμήματος του μαστού ανάλογα με τον τύπο του όγκου, αποστέλλεται το παρασκεύασμα για ταχεία βιοψία και καθορισμό των ορίων, και στη συνέχεια αποκαθίσταται το σχήμα του μαστού με πλαστικές τεχνικές, ώστε να μην υπάρχει ασυμμετρία ή να υπάρχει η δυνατόν λιγότερη ασυμμετρία σε σχέση με τον άλλο μαστό  Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει ταυτόχρονη επέμβαση μείωσης-ανόρθωσης στον σύστοιχο μαστό, προκειμένου να επιτευχθεί συμμετρία, ανάλογα με την επιθυμία της ασθενούς.

Ριζικές Επεμβάσεις

Aπλή Mαστεκτομή

Κατά τη διάρκεια της απλής μαστεκτομής, αφαιρείται ο μαζικός αδένας καθώς και μία λωρίδα δέρματος μαζί με τη θηλή.

Τροποποιημένη Ριζική Μαστεκτομή
Κατά τη ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή αφαιρείται ο μαζικός αδένας, μια λωρίδα δέρματος μαζί με τη θηλή, και οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες.

Εξέταση των Λεμφαδένων και Λεμφαδένας φρουρός

Σε περίπτωση διηθητικού καρκίνου πρέπει να γίνεται λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης.

Σκοπός του καθαρισμού αυτού είναι η σταδιοποίηση της νόσου, ο καθορισμός της περαιτέρω θεραπείας και η πρόληψη τοπικών υποτροπών στους μασχαλιαίους λεμφαδένες. Επειδή ο καθαρισμός της μασχάλης συνοδεύεται σε κάποιες περιπτώσεις από νοσηρότητα του αντίστοιχου άνω άκρου, πολλοί χειρουργοί προτιμούν να κάνουν εξέταση του λεμφαδένα φρουρού (του πρώτου λεμφαδένα στον οποίο θα πήγαιναν ή στον οποίο πήγαν τα καρκινικά κύτταρα) και εάν ο λεμφαδένας αυτός είναι θετικός να προχωρούν σε λεμφαδενικό καθαρισμό μασχάλης. Η εξέταση γίνεται μετά από τοπική έγχυση ραδιοϊσοτόπων. Η μέθοδος αυτή έχει ένδειξη μόνο σε μικρούς όγκους.

Κίνδυνοι και επιπλοκές του χειρουργείου
Ορισμένες επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν σε κάθε χειρουργική επέμβαση που γίνεται υπό γενική αναισθησία. Αυτές οι επιπλοκές είναι σπάνιες και περιλαμβάνουν την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα,αιμορραγία, λοίμωξη, ή αντίδραση στην αναισθησία. Συχνά παρατηρείται πόνος μετεγχειρητικά, οπότε χορηγούνται διάφορα αναλγητικά είτε για να τον προλάβουν είτε για να τον αντιμετωπίσουν. Επιπλέον, μπορεί να εμφανιστεί δυσκαμψία του ώμου, η οποία συνήθως δε διαρκεί.
Η αφαίρεση των λεμφαδένων της μασχάλης μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη ή απόφραξη του λεμφικού συστήματος, προκαλώντας λεμφοίδημα, μια κατάσταση κατά την οποία το λεμφικό υγρό συσσωρεύεται στο χέρι και του προκαλεί οίδημα. Το λεμφοίδημα μπορεί να εμφανιστεί αμέσωςμετά την επέμβαση, αλλά συνήθως εμφανίζεται αργότερα. Ο κίνδυνος είναι μικρότερος όταν πραγματοποιείται μόνο βιοψία του λεμφαδένα φρουρού.
Στην περίπτωση που μετά το λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης πραγματοποιείται ακτινοθεραπεία στη μασχάλη, ο κίνδυνος είναιμεγαλύτερος, καθώς έως και 40% των ασθενών μπορεί να αναπτύξει λεμφοίδημα.
Οι επιπλοκές μπορούν να αντιμετωπιστούν με την κατάλληλη παρακολούθηση και τις συστάσεις των
εξειδικευμένων στην ογκολογία ιατρών



Παναγιώτης Βαμβακάς Γενικός Χειρουργός

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα καρκίνου μαστού:

  • Ένας αισθητός όγκος στο μαστό ή στη μασχάλη  
  • Πρήξιμο και διόγκωση του μαστού ή του ιστού
  • Αισθητή αλλαγή στο σχήμα, το περίγραμμα ή την υφή του στήθους
  • Διαφανές ή κόκκινο υγρό από τη θηλή 
  • Ερυθρότητα στην περιοχή του μαστού ή της θηλής
  • Μία σκληρή περιοχή σαν μάρμαρο κάτω από το δέρμα

Θεραπεία καρκίνου του μαστού

Για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού χρησιμοποιούνται σήμερα στην καθημερινή κλινική πράξη πέντε θεραπευτικές μέθοδοι: η χειρουργική, η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία, η ορμονοθεραπεία και η στοχευμένη γονιδιακή θεραπεία  και ανοσοθεραπεία.

Η Χειρουργική θεραπεία είναι η πιο παλιά και εφαρμόζεται ήδη από την αρχαιότητα. Πολλά είδη επεμβάσεων έχουν δοκιμασθεί μέχρι σήμερα. Τα παλαιότερα χρόνια οι επεμβάσεις ήταν πιο ακραίες και ακρωτηριαστικές ενώ σήμερα τείνουμε σε πιο συντηρητικές επεμβάσεις. Κάνουμε πιο συχνά ογκεκτομή αντί για μαστεκτομή και βιοψία λίγων λεμφαδένων μασχάλης, αντί για αφαίρεση όλων των λεμφαδένων. Και παρά την ελάφρυνση των επεμβάσεων έχουμε και βελτίωση της επιβίωσης και λιγότερες τοπικές υποτροπές, χάρη στις  συμπληρωματικές θεραπευτικές μεθόδους όπου έχουν επιτευχθεί μεγάλα βήματα προόδου.

Η Χημειοθεραπεία ανακαλύπτει συνεχώς νέα σκευάσματα, πηγαίνοντας ένα βηματάκι πιο μπροστά την επιβίωση των ασθενών και ακολουθεί τη Χειρουργική, όπου αυτό είναι εφικτό. Σε κάποιες περιπτώσεις πολύ προχωρημένων καρκίνων η Χημειοθεραπεία αναλαμβάνει μόνη της να πολεμήσει τον καρκίνο ή προηγείται της Χειρουργικής με στόχο να μικρύνει τον όγκο για να μπορέσει να γίνει μετά η επέμβαση. Τα νέα φάρμακα προσπαθούν να προστατεύσουν τα υγιή κύτταρα και να βλάψουν κυρίως τα καρκινικά.

Η ακτινοθεραπεία είναι επίσης ένας τομέας που κάνει συνεχώς μεγάλα τεχνολογικά  άλματα. Εμφανίζονται νέοι γραμμικοί επιταχυντές και ακριβέστερα κατευθυνόμενες δέσμες ακτίνων, έτσι ώστε να βλάψουν λιγότερο τα υγιή κύτταρα και να προστατεύουν καλύτερα την  καρδιά και τους πνεύμονες που βρίσκονται εκεί κοντά.

Η ορμονοθεραπεία βασίζεται στην αρχή της καταπολέμησης των ορμονικά ενεργών όγκων  που αποτελούν το 70% των καρκίνων του μαστού.

H γονιδιακή θεραπεία και η στοχευμένηανοσοθεραπεία αποτελούν σήμερα την αιχμή του δόρατος της έρευνας για τον καρκίνο του μαστού. Εκεί ξοδεύονται μεγάλα ποσά στην έρευνα της καταπολέμησης του καρκίνου πολεμώντας τον μέσα από τα ίδια του τα γονίδια. Και  συνεχώς αποφέρουν καρπούς.


Θεραπευτικό πλάνο για μη διηθητικό καρκίνο        (Στάδιο 0)

Αφαίρεση  του όγκου αλλά όχι ολόκληρου του μαστού. Αυτό ονομάζεται χειρουργείο-διατήρησης του μαστού. Αυτό ακολουθείται, συνήθως,από ακτινοθεραπεία του μαστού,εκτός από τους ασθενείς με πολύ χαμηλό κίνδυνο υποτροπής της νόσου, όπου η ακτινοθεραπεία μπορεί να παραληφθεί. Για ασθενείς οι οποίοι έχουν υψηλό κίνδυνο
υποτροπής, όπως οι πολύ νέοι ασθενείς, μπορεί να θεωρηθεί απαραίτητη η επιπρόσθετη
ακτινοθεραπεία στην περιοχή εκτομής του όγκου Ή η αφαίρεση όλου του μαστού με μαστεκτομή, χωρίς τους μύες και το υπερκείμενο δέρμα.
Σε περίπτωση ολικής μαστεκτομής για μη διηθητικό καρκίνο του μαστού δεν είναι αναγκαία η ακτινοθεραπεία
Επιπρόσθετα, θεραπεία με ταμοξιφένη, ένα φάρμακο π
ου εξουδετερώνει τη δράση των
οιστρογόνων στον μαστό, μπορεί να εξετασθεί εάν ο όγκος έχει θετικούς οιστρογονικούς υποδοχείς, ώστε να μειώσει τον κίνδυνο υποτροπής 
καρκίνου στο μαστό. Η ταμοξιφένη μειώνει, επίσης, τον κίνδυνο ανάπτυξης ετερόπλευρου καρκίνου
του μαστού, δηλαδή καρκίνο στον άλλο μαστό.
Η λοβιακή νεοπλασία, η οποία παλιότερα ονομαζόταν λοβιακό καρκίνωμα in situ, θεωρείται πια
παράγοντας κινδύνου για μελλοντική ανάπτυξη καρκίνου και στους δύο μαστούς. Κατά συνέπεια,
απαιτείται συζήτηση με τον γιατρό κατά πόσο θα ακολουθηθεί μια στρατηγική στενής παρακολούθησης και/ή θεραπείας της νόσου, δηλαδή την επανεμφάνιση του

Θεραπευτικό πλάνο για διηθητικό καρκίνο (Στάδιο I
με III)

διαβάστε περισσότερα...

Θεραπευτικό πλάνο για μεταστατικό καρκίνο (Στάδιο IV)


διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΣ MD PhD

ΓΕΝΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ

Σταδιοποίηση καρκίνου μαστού

Οι γιατροί χρησιμοποιούν τη σταδιοποίηση για να εκτιμήσουν τους κινδύνους και τη πρόγνωση,σε συνδυασμό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενούς και τον τύπο του καρκίνου. Το σύστημα
σταδιοποίησης ΤΝΜ χρησιμοποιείται ευρέως. Ο συνδυασμός του μεγέθους του όγκου (Τ) και της διήθησης σε γειτονικούς ιστούς, η διήθηση των λεμφαδένων (Ν), και η ύπαρξη μεταστάσεων ή η διασπορά της νόσου (Μ) σε άλλα όργανα, θα κατατάξουν τον καρκίνο σε ένα από τα παρακάτω στάδια.
Το στάδιο του καρκίνου είναι θεμελιώδες για τις αποφάσεις που αφορούν στην θεραπεία. Όσο λιγότερο προχωρημένο είναι το στάδιο, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση. Η σταδιοποίηση συνήθως γίνεται δύο φορές: μετά τη κλινική και ακτινολογική εξέταση, όπως επίσης και μετά το χειρουργείο. Εάν πραγματοποιηθεί χειρουργείο, η στα
διοποίηση μπορεί, επίσης, να επηρεαστεί
από την εργαστηριακή εξέταση του αφαιρούμενου όγκου και των λεμφαδένων.
Επιπλέον ακτινολογικές εξετάσεις όπως η ακτινογραφία θώρακος, το υπερηχογράφημα κοιλίας ή η αξονική τομογραφία και το σπινθηρογράφημα μπορούν να πραγματοποιηθούν για να αποκλειστεί η ύπαρξη μεταστάσεων στους πνεύμονες,το ήπαρ και τα οστά. Η αξονική ή/και μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου θα πρέπει να γίνεται μόνο σε περίπτωση ύποπτης συμπτωματολογίας. Όλες οι παραπάνω εξετάσεις συνήθως ενδείκνυνται μόνο για τα στάδια ΙΙ και πάνω  Χρησιμοποιούνται, επίσης, σε ασθενείς για τους οποίος σχεδιάζεται προ-εγχειρητική χημειοθεραπεία. Αντίθετα, για ασθενείς με μικρούς όγκους και απουσία ύποπτων λεμφαδένων (στάδιο Ι), δεν υπάρχει λόγος να γίνουν όλες αυτές οι εξετάσεις.

 Ιστολογική εξέταση

Η βιοψία του όγκου πραγματοποιείται στο εργαστήριο. Η μέθοδος και το αποτέλεσμα αυτής της εξέτασης ονομάζεται ιστολογική Μια δεύτερη ιστολογική πραγματοποιείται στους ιστούς του όγκου και των λεμφαδένων που αφαιρούνται με το χειρουργείο. Αυτή είναι πολύ σημαντική για να
επιβεβαιώσει τα αποτελέσματα της βιοψίας, αλλά και για να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο. Τα αποτελέσματα της εξέτασης της βιοψίας πρέπει να περιλαμβάνουν:
Ιστολογικός τύπος
Ο προσδιορισμός του ιστολογικού τύπου βασίζεται στον τύπο των κυττάρων που
συνθέτουν τον όγκο. Οι καρκίνοι του μαστού σχηματίζονται σε ιστούς του μαστού,συνήθως τους πόρους και τα λοβία. Οι κύριοι ιστολογικοί τύποι του καρκίνου του
μαστού είναι το πορογενές καρκίνωμα και το λοβιακό καρκίνωμα. Η ιστολογική
εξέταση θα κατατάξει, επίσης, τον όγκο σε διηθητικό ή μη-διηθητικό. Οι μη-διηθητικοί
καρκίνοι ονομάζονται και in situ
Βαθμός διαφοροποίησης 
Ο προσδιορισμός του βαθμού διαφοροποίησης βασίζεται στην ετερογένεια των καρκινικών κυττάρων, στην αρχιτεκτονική δομή του ιστού που σχηματίζουν και τη συχνότητα των μιτώσεων (κυτταρική διαίρεση) των καρκινικών κυττάρων. Ένας καλά διαφοροποιημένος όγκος (grade 1) έχει χαμηλή ετερογένεια των κυττάρων,διατηρημένη αρχιτεκτονική δομή και λίγες μιτώσεις.
Ένας αδιαφοροποίητος όγκος (grade 3) έχει υψηλή ετερογένεια, απώλεια της αρχιτεκτονικής και πολλές μιτώσεις.
Ένας μέτρια διαφοροποιημένος όγκος (grade 2) είναι μεταξύ των grade 1 και grade 3.
Όσο χαμηλότερος είναι ο βαθμός διαφοροποίησης, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση

Κατάσταση ορμονικών υποδοχέων και του HER2

Όταν σχεδιάζεται προ-εγχειρητική χημειοθεραπεία, τα αποτελέσματα της βιοψίας πρέπει να περιλαμβάνουν τη κατάσταση των ορμονικών υποδοχέων 
και του HER2 . Εάν δεν σχεδιάζεται προ-
εγχειρητική χημειοθεραπεία, αυτά μπορούν να εξετασθούν στον όγκο (και/ή στους λεμφαδένες)μετά τη χειρουργική αφαίρεση.
Κατάσταση ορμονικών υποδοχέων για οιστρογόνα και προγεστερόνη
Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να παρουσιάσουν υποδοχείς οιστρογόνων και υποδοχείς προγεστερόνης στην επιφάνειά τους ή στο εσωτερικό τους. Τα κύτταρα ορισμένων όγκων παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα υποδοχέων. Αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη και ο πολλαπλασιασμός τους διεγείρονται από τις ορμόνες.
Όγκοι με υψηλά επίπεδαοιστρογονικών υποδοχέων (ER+) και/ή προγεστερονικών υποδοχέων (PR+) έχουν καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με όγκους που δεν έχουν οιστρογονικούς (ER-) και/ή προγεστερονικούς υποδοχείς.
Κατάσταση του υποδοχέα HER2
Το HER2 είναι μια πρωτεΐνη της κυτταρικής επιφάνειας που είναι παρούσα περίπου
στο 20% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού. Το HER2 εμπλέκεται στην ανάπτυξη
και τη μετανάστευση των κυττάρων. Η έκφραση του HER2* στον καρκινικό ιστό μπορεί να εκτιμηθεί με διάφορες εξετάσεις στο εργαστήριο: με ανοσοϊστοχημεία (IHC), με
φθορίζοντα in situ υβριδισμό (FISH) ή με χρωμογονικό in situ υβριδισμό (CISH). Ένας
καρκίνος είναι HER2 θετικός όταν το αποτέλεσμα της IHC είναι 3+, ή το αποτέλεσμα του FISH ή CISH είναι θετικό, όπως αναφέρεται στην ιστολογική έκθεση. Διαφορετικά, το HER2 είναι αρνητικό. Πριν να είναι διαθέσιμη η στοχεύουσα αντι-HER2 θεραπεία, οι HER2 θετικοί καρκίνοι είχαν πιο επιθετική συμπεριφορά σε σχέση με τους άλλους καρκίνους.
Υπογραφή πολυγονιδιακής έκφρασης 
Η ποσοτικοποίηση της έκφρασης ενός συνόλου διακριτών γονιδίων που εκφράζονται στον όγκο μπορεί, επίσης, να πραγματοποιηθεί στην βιοψία. Αυτή η ανάλυση της πολυγονιδιακής υπογραφής δεν είναι εξέταση ρουτίνας, αλλά μπορεί να βοηθήσει στην εκτίμηση του κινδύνου υποτροπής και της πιθανότητας να ωφεληθεί ο ασθενής από τη χημειοθεραπεία.
Δείκτης επισήμανσης Ki-67
Ki-67 είναι μια πρωτεΐνη που ανευρίσκεται στους πυρήνες των κυττάρων όταν αυτοί
διαιρούνται, αλλά όχι όταν είναι σε ηρεμία. Ο δείκτης επισήμανσης Ki-67 υποδηλώνει το
ποσοστό των κυττάρων στα οποία μπορεί να ανιχνευτεί η Ki-67. Η ανάλυση του
ποσοστού των διαιρούμενων κυττάρων είναι μια μέθοδος για να εκτιμηθεί το επίπεδο
πολλαπλασιασμού του όγκου. Ταχέως πολλαπλασιαζόμενοι όγκοι αναπτύσσονται
γρηγορότερα και έχουν χειρότερη πρόγνωση σε σχέση με βραδέως πολλαπλασιαζόμενους όγκους, αλλά την ίδια στιγμή, οι όγκοι με υψηλά επίπεδα πολλαπλασιασμού είναι πιο ευαίσθητοι στη χημειοθεραπεία.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι δοκιμασίες που καθορίζουν τη κατάσταση των ορμονικών υποδοχέων και του HER2 μπορεί να δώσουν εσφαλμένα
αποτελέσματα. Καμία δοκιμασία από
αυτές που χρησιμοποιούνται σήμερα για τη ταυτοποίηση της κατάστασης του HER2 δεν είναι 100% αξιόπιστη. Επιπλέον, είναι πιθανό το κομμάτι του όγκου που εξετάζεται να κατατάξει τον όγκο σαν HER2 αρνητικό, αλλά η εξέταση ενός άλλου μέρους του όγκου να τον κατατάξει σαν HER θετικό.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο, όποτε είναι δυνατό, αυτές οι αναλύσεις πρέπει να γίνονται τόσο στο υλικό της βιοψίας* όσο και στον ιστό του όγκου που αφαιρείται με το χειρουργείο.Ένα άλλο πολύ σημαντικό μέρος της ιστολογικής εξέτασης μετά τη χειρουργική αφαίρεση του όγκου είναι να ελεγχθεί αν ο όγκος έχει αφαιρεθεί πλήρως.
Αυτό γίνεται εκτιμώντας εάν τα μικροσκοπικά
άκρα του όγκου περιβάλλονται πλήρως από φυσιολογικό ιστό. Αυτό μπορεί να αναφερθεί σαν αρνητικά όρια εκτομής (εννοώντας ότι είναι πολύ πιθανό να έχει αφαιρεθεί όλος ο όγκος) ή σαν θετικά όρια εκτομής (εννοώντας ότι είναι πολύ πιθανό ότι δεν έχει αφαιρεθεί όλος ο όγκος)